Beheersing van allergenen is al jarenlang een vast onderwerp in de risicoanalyse. Recent heeft het ministerie van VWS een nieuw beleid vastgesteld waar de in Nederland gevestigde bedrijven aan moeten voldoen t.a.v. allergenenbeheersing en etikettering. In voorgaande nieuwsbrieven en via mail hebben wij u geïnformeerd over het beleid dat per 1-1-2026 ingaat.

De beleid lijkt op het eerste gezicht simpel: per 1-1-2026 mag geen waarschuwende tekst t.a.v. allergenen meer worden vermeld op verpakkingen. Kwestie van de etiketten aanpassen in de komende maanden. De oude kunnen voorlopig ook nog even worden opgemaakt.

Er zit echter meer achter. Zowel het vermelden, als het niet vermelden van een waarschuwing t.a.v. allergenen moet kunnen worden onderbouwd. En dat is nog best lastig. Zeker als je bedenkt dat de nieuwe regelgeving geldt voor Nederland en niet voor de gehele EU.

Wat moet er worden gedaan om het risico op ongewenste, productvreemde allergenen (rekenkundig) te onderbouwen? In vogelvlucht:

1. Bepaal de bijdrage van ongewenste (productvreemde) allergenen vanuit grondstoffen
2. Bepaal de bijdrage van ongewenste (productvreemde) allergenen vanuit het eigen productieproces
3. Berekenen hoeveel ongewenste (productvreemde) allergenen er in het eindproduct terecht kunnen komen, rekening houdend met vochtverlies (indampen etc.)
4. Toets dit aan de referentiewaarde
5. Is het gehalte aan productvreemd allergeen lager dan de referentiewaarde: geen waarschuwende tekst plaatsen op het label
6. Is het gehalte aan productvreemd allergeen hoger dan de referentiewaarde? Bepaal:

1. • of de besmetting verder kan worden teruggedrongen, bv door het gebruik van andere grondstoffen of door het verbeteren van het productieproces (productievolgorde, schoonmaak, scheiding. Tref verbetermaatregelen en bepaal opnieuw de referentiewaarde.
   • of er geen verbetering mogelijk is. Plaats een waarschuwende tekst (‘kan … allergeen … bevatten’) en stel een grondige verklaring op waarom besmetting onvermijdelijk is.

In de praktijk kan over het algemeen binnen het eigen proces nog wel verbetering worden doorgevoerd als het gaat om productcontaminatie. Een moeilijkheid waar we wel tegenaan lopen is de informatie die leveranciers geven over een mogelijke besmetting. Een leverancier uit pakweg Italië, die aangeeft dat meel ‘sporen van soja kan bevatten’ zal niet gauw aangeven om welke hoeveelheden dit dan minimaal of maximaal gaat. Dit maakt het lastig om een goede berekening uit te voeren. Toch zullen inkopers de nodige druk moeten zetten op de leveranciers om de informatie te verkrijgen. Een alternatief is om zelf een aantal analyses op grondstoffen uit te voeren om een potentieel niveau van allergenen vast te stellen.

Het berekenen van de bijdrage van product vreemde allergenen is een hele optelsom. Bast Kwaliteitsbeheer heeft een rekentool opgesteld die we met u kunnen invullen. Hiermee kunt u aantonen dat u het risico op allergenen beheerst en dat uw etiketten voorzien zijn van de juiste vermeldingen.